Vandaag is het precies 40 jaar geleden..
De Decembermoorden draaien om de moord op politieke tegenstanders van het regime-Bouterse in 1982. Bouterse was toen bevelhebber van het Surinaamse leger. Vijftien mensen, onder wie journalisten, vakbondsleiders en advocaten, werden in de nacht van 7 op 8 december doodgeschoten in Fort Zeelandia.
De strafzaak rond de Decembermoorden begon in 2007. Er waren toen 25 verdachten. Zeven verdachten werden veroordeeld, twaalf werden vrijgesproken en zes overleden tijdens het proces.
Op 25 november 1975 werd Suriname onafhankelijk. De grondwet was unaniem door het parlement goedgekeurd en waarborgde mensenrechten en de democratische rechtsstaat. Op 25 februari 1980 werd de grondwet geschonden door een groep onderofficieren, die onder leiding van Desi Bouterse een staatsgreep pleegden. Er vielen doden. Suriname werd een militaire dictatuur met avondklok, samenscholingsverbod en censuur. Beloofde verkiezingen kwamen er niet. De bevolking kwam in opstand en eiste dat de militairen terugkeerden naar de kazerne. Op 8 december 1982 werd de democratische beweging het zwijgen opgelegd. Vakbonds- en mediagebouwen werden in brand geschoten. Critici werden ontvoerd, en gefolterd en vermoord in Fort Zeelandia. ‘Op de vlucht neergeschoten’, zei Bouterse in zijn eerste verklaring.
Volgens verklaringen van getuigen werden de slachtoffers na hun arrestatie eerst ‘voorgeleid’ aan Bouterse, waarna vakbondsleider Fred Derby werd vrijgelaten en de overige vijftien werden doodgeschoten op Bastion Veere, een van de open ruimtes van Fort Zeelandia.
De slachtoffers waren journalisten, advocaten, militairen, docenten of vakbondsleider. Vooraanstaande Surinamers die openlijk kritiek hadden op of verzet pleegden tegen het regime van Bouterse.
John Baboeram (31)
Bram Behr (31)
Cyrill Daal (46)
Kenneth Gonçalves (42),
Eddy Hoost (48)
André Kamperveen (58)
Gerard Leckie (39)
Sugrim Oemrawsingh (42)
Lesley Rahman (28)
Surendre Rambocus (29)
Harold Riedewald (49)
Jiwansingh Sheombar (25)
Jozef Slagveer (42)
Robby Sohansingh (37)
Frank Wijngaarde (43)
Bouterse is in 2019 al veroordeeld tot 20 jaar gevangenschap voor de decembermoorden, maar loopt nog steeds op vrije voeten. Suriname en haar burgers mogen niet onderschatten wat de impact is geweest van 8 december 1982 en de daarop volgende donkere jaren … Zolang er geen gerechtigheid komt, is er voor Suriname als natie geen closure.
Met de berechting en bestraffing van de moordenaars, kan er een hoofdstuk worden afgesloten in Suriname. Een hoofdstuk van dictatuur en terreur van militairen tegen weerloze burgers in de jaren 80. Een hoofdstuk dat iedere Surinamer moet kennen. Want dit is een deel van onze geschiedenis dat we niet mogen vergeten en zich NOOIT MEER mag herhalen!
—
Docu: de ooggetuigen van de Decembermoorden hebben alles nog haarscherp op het netvlies
2Doc: Het is geen Verleden – 08 12 1982
Op 8 december 1982 zijn vijftien mannen gefolterd en vermoord in Fort Zeelandia in Paramaribo, Suriname
Voor veel mensen heeft deze decembernacht Suriname voorgoed veranderd. De folteringen en moorden die in Fort Zeelandia plaatsvonden worden door professor John Dugard, Zuid-Afrikaanse mensenrechtenexpert, betiteld als misdrijven tegen de menselijkheid. Noraly Beyer spreekt in Het is geen Verleden – 08 12 1982 met onder andere Dugard, advocaat Gerard Spong, studenten van de Anton de Kom Universiteit in Paramaribo en verschillende hedendaagse kunstenaars. Daarnaast voert Beyer gesprekken met getuigen die niet eerder hun verhaal deelden, zoals toenmalig verpleegkundig directeur Rita Small van het Academisch Ziekenhuis Paramaribo en uitvaartmedewerker Cornelly Bruyning. Violist Yannick Hiwat schreef het nummer 08 12 1982, de soundtrack van de film.
8 december | 22:18 uur | NPO 2
Kijk aflevering terug.. https://www.npostart.nl/2doc/08-12-2022/VPWON_1340442
https://www.human.nl/2doc/kijk/afleveringen/2022/het-is-geen-verleden-08-12-1982.html
Artikelen
- Decembermoorden
– Docu: de ooggetuigen van de Decembermoorden hebben alles nog haarscherp op het netvlies (parool.nl)
– Decembermoorden – De Groene Amsterdammer - 40 jaar verder – Kanta Adhin – Hindorama
- In deze hoogstpersoonlijke film onderzoekt journalist en filmmaker Ananta Khemradj (32) hoe haar generatie verder moet in de nasleep van de Decembermoorden. Ondanks de veroordeling van Desi Bouterse lukt het Surinamers namelijk niet om de turbulente jaren ’80 een plek te geven. Welke toekomst heeft een land dat zijn verleden niet onder ogen durft te komen?
Bekijk 2Doc:: Beste meneer Bouterse op
https://www.npostart.nl/VPWON_1336960